+4886
S Ö Z A L T I
son gündəm:
bugün bəyənilənlər:
+1159
MMT — "Modern Pul Nəzəriyyəsi" deməkdir. Əsas fikir budur:Bir ölkənin öz valyutasını çap edə bilməsi onun borc və xərc limitlərini əslində məhdudlaşdırmır.
Sadə şəkildə desək:
Əgər dövlət öz valyutasını çap edə bilirsə (məsələn, ABŞ dolları), o zaman:
İstədiyi qədər borc götürə bilər
Vergi yığmaqla deyil, pul çap etməklə də xərclərini qarşılaya bilər
Əsas narahatlıq borc yox, inflyasiya olmalıdır
MMT-nin əsas tezisləri:
1. Dövlətin borc limiti yoxdur (öz valyutasını çap edə bildiyi müddətcə)
ABŞ, Yaponiya, İngiltərə kimi ölkələr istədikləri qədər borclana bilər.
Çünki öz borclarını öz çap etdikləri pulla ödəyə bilərlər.
2. Vergi — dövlət üçün pul qazanmaq deyil
Ənənəvi yanaşma: Dövlət vergi yığır → sonra pul xərcləyir
MMT yanaşması: Dövlət pul xərcləyir → vergi ilə dövriyyədəki pulu azaldır (inflyasiyanı idarə edir)
3. İnflyasiya həddi əsas sərhəddir
Pul çapı yalnız inflyasiya yaratmadığı müddətcə problem deyil
Pul dövriyyəsi iqtisadi artımı təmin edirsə, çap et, xərclə
MMT tərəfdarları deyir ki:
“Əgər ölkədə işsizlik varsa, hökumət daha çox pul xərcləməlidir. Bu, həm iqtisadiyyatı canlandırar, həm də cəmiyyətə fayda gətirər.”
MMT tənqidçiləri isə deyir:
“Bu, hiperinflyasiya ilə nəticələnə bilər (baxma: Venesuela, Zimbabve) və dövlət məsuliyyətsiz xərclərə sürüklənə bilər.”
Harada tətbiq olunub?
ABŞ və Yaponiya bəzən MMT-yə bənzər siyasətlər tətbiq edir (amma rəsmi olaraq MMT deyillər).
Pandemiya zamanı ABŞ trilyonlarla dollar stimulus paketi çap edib dağıtdı — bu, MMT təcrübəsinə çox bənzəyir.
Bu nəzəriyyə göstərir ki, "dövlət borcludur" dedikdə, qorxmalı deyilik — əsas məsələ o borcun düzgün idarə olunması və pulun real iqtisadiyyatda işləməsidir.
+1990
Soyuq söz eşitmiş könül,yüz yaz görsə,isinməzBu gün Mikayıl Müşfiqin anadan olduğu gündür.
+9251
hər hansısa iddianın doğru olduğunu göstərmək üçün önə sürülən fikir və ya fikirlər toplusudur. arqumentlər insana bir şeyə inanmaq, bir şeyi etmək və ya o şeyi dəstəkləmək üçün səbəblər verir. bir şeyə inanmağınız və ya dəstəkləməyiniz üçün irəli sürülən hər bir iddianı, hardan və ya kimdən əldə etdiyinizdən asılı olmayaraq, həmin iddianın doğruluğunu sübut etmək üçün önə sürülən arqumentləri dəyərləndirərək həqiqiliyini təyin edə bilərsiniz. Əsas məqsədi sizi inandırmağa çalışmaq olan bu iddialar yaxşı əsaslandırılmış arqumentlərə, zəif-əsassız arqumentlərə və ya heç bir arqumentə sahib olmaya bilər. Bunu nəzərə alaraq, iddialar dəyərləndirilərkən bu 3 mərhələdən keçirilməlidir:
1.Arqumenti tapmaq: Dəyərləndirmənin ən önəmli məqamlarından biridir. Müzakirə edilən iddianın qorxu, əsəb, sevinc və s. kimi saf insani duyğularanıza yönəlmiş ritorik konnotasiyalardanmı yoxsa obyektiv fikirlərdən, başqa sözlə dəyərləndiriləbilən arqumentələrdən* yaxşı və ya pis olmasından asılı olmayaraq ibarət olduğunu müəyyən etməkdir. Məsələn, vəzifəyə namizədliyini irəli sürmüş partiya üzvünün öz çıxışında "xalqın rifahının təmin edilməsinə yönəlmiş variantlar ilk prioritetimizdir" deməsi ilə "hakimiyyətdə olacağım təqdirdə sosial müavinətlər 2 dəfə artırılacaq" deməsi arasında böyük fərq var. İlk iddia boş ümidlənmə duyğusu yaratdığı halda, ikinci iddia inanıb-inanmamağınızdan asılı olmayaraq, ümidinizə sorğulanabilən konkret səbəb verir.
2.Arqumenti ifadə etmək: Arqumenti tapdıqdan sonra, onu daha dəqiq və artıqlıq yaradan ifadələrdən azad etməklə mühakiməyə daha əlverişli hala gətirməkdir. Bunun üçün standart forma metodundan istifadə olunur. arqumentlərin 2 əsas parçası var; conclusion-nəticə - qəbul etdirilməyə çalışılan iddia, c hərfi ilə işarələnir və premise-ilkin şərt - bu iddianı qəbul etməyimiz üçün verilən dəstəkləyici sübut və iddialar, p hərfi ilə işarələnir. Bu halda yuxarıdakı iddianın standart forması belə olacaq:
p1) pensiyam qalxsa, nəvələrimlə daha keyfiyyətli vaxt keçirə biləcəm.
p2) partiyanın x üzvü hakimiyyətə gələrsə pensiyam qalxacaq
----------------------------------------------------------------------------------
c) səsimi x üzvünə verməliyəm
Burada etdiyimiz şey arqumentləri daha çılpaq şəkildə göstərək mühakiməsini asanlaşdırmaq və arqumentləri daha səlis dəyərləndirə bilməkdir. Bu, yenidən formalaşdırılmış arqumentdir.
Bir arqumentin conclusion-nəticəsini, başqa sözlə arqumentin hansı iddianı inandırmağa çalışdığını təyin etmək üçün iddianın ana fikrini anlamağa çalışmaq lazımdır, bundan başqa cümlə içərisində istifadə olunan bəzi sözlər birbaşa nəticəyə vurğu edir, məsələn, "deməli...", "yəni...", "ona görə də..." və s. Bu tip sözlərdən sonra gələn ifadələr əksər hallarda arqumentin nəticəsinin nə olduğunu göstərir.
Bir arqumentin premise-şərtlərini, başqa sözlə iddianın doğruluğunu göstərmək üçün deyilən digər köməkçi iddiaları təyin etmək üçün isə iddiada göstərilən "sübut" ifadələrini tapmaq lazımdır. Özünə "iddiaçı nəticənin doğru olduğunu göstərmək üçün hansı sübutları irəli sürür?" kimi suallar verilməlidir. Nəticələrdə olduğu kimi şərtlərdə də onlara vurğu edən bəzi söz və söz birləşmələri vardır. Məsələn, "ona görə ki...", "səbəbi..." və s. arqumentin şərtlərini təyin edərkən onu ritorik sözlərdən, dramatik bənzətmələrdən və s. bu kimi artıq ifadələrdən azad etmək, arqumenti daha səlis görməyə yardımçı olur. "iqlim dəyişikliyi, bu pul və gücdən gözü dönmüş ölkə başçılarının öz mənafelərini müdafiə etmək üçün ortaya atdıqları bir başqa səfehlikdir." iddiasında "pul və gücdən gözü dönmüş", "səfehlikdir" kimi ifadələr buna misaldır və arqument standart formaya salınarkən çıxarılmalıdır.
3.Arqumenti dəyərləndirmək: Son mərhələ arqumentlərin yaxşı və pis tərəflərinin sorğulanması, sübut və faktların müəyyən edilib, iddianın ümumi olaraq test edilməsidir. Bu mərhələdə verilən conclusion və premise-ların doğruluğu, məntiqi keçərliliyi, deduktiv və induktiv dəyərləndirilməsi həyata keçirilir.
günümüz dünyasında, hər dəqiqə, insanları birşeylərə inandırmağa çalışırlar. reklamlar, siyasət, şirkətlər, media, sosial şəbəkələr durmadan nəyin düz nəyin səhv olduğunu deyən insanlarla doludur. bu səbəbdən, beyinlərimizin kirlənməməsi üçün, tənqidi düşüncəni inkişaf etdirib, arqument və iddiaların təbiətini anlamaq çox faydalıdır.
mənbə:
1. link
2. tracy bowell - critical thinking: a concise guide * entrynin əksər hissəsi bu kitabdan götürülüb, bir neçə paragrafın yığcamlaşdırıb önəmli olduğunu düşündüyüm hissələri entry olaraq yazdım. kitab şiddətlə önərilir.
1.Arqumenti tapmaq: Dəyərləndirmənin ən önəmli məqamlarından biridir. Müzakirə edilən iddianın qorxu, əsəb, sevinc və s. kimi saf insani duyğularanıza yönəlmiş ritorik konnotasiyalardanmı yoxsa obyektiv fikirlərdən, başqa sözlə dəyərləndiriləbilən arqumentələrdən* yaxşı və ya pis olmasından asılı olmayaraq ibarət olduğunu müəyyən etməkdir. Məsələn, vəzifəyə namizədliyini irəli sürmüş partiya üzvünün öz çıxışında "xalqın rifahının təmin edilməsinə yönəlmiş variantlar ilk prioritetimizdir" deməsi ilə "hakimiyyətdə olacağım təqdirdə sosial müavinətlər 2 dəfə artırılacaq" deməsi arasında böyük fərq var. İlk iddia boş ümidlənmə duyğusu yaratdığı halda, ikinci iddia inanıb-inanmamağınızdan asılı olmayaraq, ümidinizə sorğulanabilən konkret səbəb verir.
2.Arqumenti ifadə etmək: Arqumenti tapdıqdan sonra, onu daha dəqiq və artıqlıq yaradan ifadələrdən azad etməklə mühakiməyə daha əlverişli hala gətirməkdir. Bunun üçün standart forma metodundan istifadə olunur. arqumentlərin 2 əsas parçası var; conclusion-nəticə - qəbul etdirilməyə çalışılan iddia, c hərfi ilə işarələnir və premise-ilkin şərt - bu iddianı qəbul etməyimiz üçün verilən dəstəkləyici sübut və iddialar, p hərfi ilə işarələnir. Bu halda yuxarıdakı iddianın standart forması belə olacaq:
p1) pensiyam qalxsa, nəvələrimlə daha keyfiyyətli vaxt keçirə biləcəm.
p2) partiyanın x üzvü hakimiyyətə gələrsə pensiyam qalxacaq
----------------------------------------------------------------------------------
c) səsimi x üzvünə verməliyəm
Burada etdiyimiz şey arqumentləri daha çılpaq şəkildə göstərək mühakiməsini asanlaşdırmaq və arqumentləri daha səlis dəyərləndirə bilməkdir. Bu, yenidən formalaşdırılmış arqumentdir.
Bir arqumentin conclusion-nəticəsini, başqa sözlə arqumentin hansı iddianı inandırmağa çalışdığını təyin etmək üçün iddianın ana fikrini anlamağa çalışmaq lazımdır, bundan başqa cümlə içərisində istifadə olunan bəzi sözlər birbaşa nəticəyə vurğu edir, məsələn, "deməli...", "yəni...", "ona görə də..." və s. Bu tip sözlərdən sonra gələn ifadələr əksər hallarda arqumentin nəticəsinin nə olduğunu göstərir.
Bir arqumentin premise-şərtlərini, başqa sözlə iddianın doğruluğunu göstərmək üçün deyilən digər köməkçi iddiaları təyin etmək üçün isə iddiada göstərilən "sübut" ifadələrini tapmaq lazımdır. Özünə "iddiaçı nəticənin doğru olduğunu göstərmək üçün hansı sübutları irəli sürür?" kimi suallar verilməlidir. Nəticələrdə olduğu kimi şərtlərdə də onlara vurğu edən bəzi söz və söz birləşmələri vardır. Məsələn, "ona görə ki...", "səbəbi..." və s. arqumentin şərtlərini təyin edərkən onu ritorik sözlərdən, dramatik bənzətmələrdən və s. bu kimi artıq ifadələrdən azad etmək, arqumenti daha səlis görməyə yardımçı olur. "iqlim dəyişikliyi, bu pul və gücdən gözü dönmüş ölkə başçılarının öz mənafelərini müdafiə etmək üçün ortaya atdıqları bir başqa səfehlikdir." iddiasında "pul və gücdən gözü dönmüş", "səfehlikdir" kimi ifadələr buna misaldır və arqument standart formaya salınarkən çıxarılmalıdır.
3.Arqumenti dəyərləndirmək: Son mərhələ arqumentlərin yaxşı və pis tərəflərinin sorğulanması, sübut və faktların müəyyən edilib, iddianın ümumi olaraq test edilməsidir. Bu mərhələdə verilən conclusion və premise-ların doğruluğu, məntiqi keçərliliyi, deduktiv və induktiv dəyərləndirilməsi həyata keçirilir.
günümüz dünyasında, hər dəqiqə, insanları birşeylərə inandırmağa çalışırlar. reklamlar, siyasət, şirkətlər, media, sosial şəbəkələr durmadan nəyin düz nəyin səhv olduğunu deyən insanlarla doludur. bu səbəbdən, beyinlərimizin kirlənməməsi üçün, tənqidi düşüncəni inkişaf etdirib, arqument və iddiaların təbiətini anlamaq çox faydalıdır.
mənbə:
1. link
2. tracy bowell - critical thinking: a concise guide * entrynin əksər hissəsi bu kitabdan götürülüb, bir neçə paragrafın yığcamlaşdırıb önəmli olduğunu düşündüyüm hissələri entry olaraq yazdım. kitab şiddətlə önərilir.
+ 12 əjdaha! maraqlı 06.01.2023-16:45, arrowhead
+9251 oxunma
#365299
+793
Tutmaq deməyəcəm buna, normal tanışlıq deyim mən yenə də. Bu yaxınlarda başıma bir şey gəldi. Minifutbol çempionatına görə bulvarda 10 gün müddətinə tədbirfason bir şey keçirilirdi, əyləncəli oyunlar falan var idi. Nəysə, təsadüfən ora getmişdim mən də. Orda könüllü olan bir qız var idi, 1.60 boylarında əsmər, şirin qız idi. Amma ilk gördüyüm andan qıza qanım isindi, sanki bir şey oldu amma nə olduğunu bilmədim mən də. Sırf o qıza görə neçə gün getdim ora. Baxışıb eləyirdik, həqiqətən bu səfər olacaqmış kimi hiss elədim. Yaxınlaşıb bir şeylər deməyə çox cəhd elədim, hərgün əli boş evə qayıdanda, sabah eləyəcəm dedim özümə. Amma bacara bilmədim. Sosialdan playboy olmaq başqa şeydi, amma real həyatda hansısa qıza yaxınlaşmaqda 0 təcrübəm var. Yox cavabı almaq, ya da olmasını istəmədiyin hər hansısa bir şeyin olması riski də var deyə, adam lap çəkinir. İş gəldi tədbirin son gününə, yenə çox cəhd elədim, amma sadəcə cəhd elədim. Başqa bir şey elədiyim yox idi. Tədbir bitişində özümü toparlayıb yaxınlaşacam deyərkən nə olsa yaxşıdı? Bu qız və 2 nəfər rəfiqəsinə 3 oğlan yaxınlaşdı, bildiyin adama 1 nəfər düşür. Nəsə gördüm arada isinişmə var. Mən də aralıdan baxdım bunlara, arxalarıya səssizcə metroya qədər getdim. Sahil metrosuna birlikdə düşdülər. Qaqaşlara mən yeyə bilmirəm, alın siz yeyin dedim tam olaraq. Sonra özümə dedim ki, bu qatar getdi. Sənə qalan qatarın arxasından baxıb əl sallamaq oldu. Təbii ki, ona da cürətin varsa. Siz siz olun ağlınıza gələn ilk şeyi elə ordaca eləyin, yoxsa sonra gec olur. Bu hər mövzuda belədir. Risk eləməyən şampan şərabından dada bilməz deyiblər. Bakı balaca şəhərdir, əlbət rastlaşarıq. Amma gedən qatar geri qayıtmaz, bu bir gerçəkdir.
+327
Həyat özü bir oyundur. Və bu oyunda vacib olan – çətin səviyyələrə doğru yavaş-yavaş addımlamaqdır. Kiçik səhnələrdə qəhrəmanlıq olmur.Problemləriniz və çətinlikləriniz nə qədər böyükdürsə, deməli həyatınız da o qədər böyüyə bilər. Həmin problemləri çözmək üçün içərinizdə artıq kifayət qədər güc var – sadəcə bəzən “oyunun mexanikasını” anlamalı olursan.
sözaltı |
ədəbiyyat |
musiqi |
kino |
təhsil |
idman |
sağlamlıq |
texnologiya (1) |
siyasət |
proqramlama |
elm |
tarix |
incəsənət |
anket |
xəbər |
fəlsəfə (1) |
din |
oyun |
mədəniyyət |
sosial |
etimologiya (1) |
bot |
iqtisadiyyat |
coğrafiya |
bioqrafiya |
dil |
english |
azərbaycan |
nsfw |
şəkil |
həyat |